Kuć - Kalendarium Ośrodka VI ZWZAK Stanisławów, Polska Podziemna
[ Pobierz całość w formacie PDF ]//-->Bogdan KućKALENDARIUM OŚRODKA VI ZWZ/AK(STANISŁAWÓW, PUSTELNIK, DĘBE WIELKIE)1939 IX 01 - Wybuch wojny.1939 IX 03 - Bombardowanie szosy w Dębem Wielkim przez samolotyniemieckie. Spłonął dwór i remiza strażacka.1939 IX 07 - Ponowne bombardowanie szosy w Dębem Wielkim.1939 IX 10 - Kolejne bombardowanie w Dębem Wielkim. Tym razem bom-by zrzucono na pociąg osobowy. Zginęło wiele osób. Równocześnie trwa walkapociągu pancernego z samolotami niemieckimi.1939 IX 11 - Do folwarku Poręby Leśne koło Stanisławowa, gdzie znajdo-wał się sztab Mazowieckiej Brygady Kawalerii przybył dowódca Armii Modlingen. Przedrzymirski. Dowódca MBK płk Korcz zorientował go w aktualnej sytu-acji brygady, po czym generał Przedrzymirski odjechał do sztabu gen. Kowal-skiego w Jakubowie.1939 IX 12 - Niemcy zajęli Stanisławów.1939 IX 13 - Walki Wołyńskiej Brygady Kawalerii z Niemcami w rejonieCyganka-Dębe Wielkie- Choszczówka.1939 IX 13 - Niemcy zajęli Dębe Wielkie.1939 IX - W pierwszej połowie września na lotnisku w Krubkach wylądo-wał polski samolot. Przyleciał z Prus Wschodnich. Załadowany był bombami,które wyładowano i zakopano w polu. Następnie samolot odleciał. Nie wiadomo,dlaczego bomby wcześniej nie zostały zrzucone na wroga.1939 IX 27-29 - W tych dniach stacjonował we dworze w Krubkach, zeswoim oddziałem major Dobrzański „Hubal". Gdy usłyszał wieść, że Warszawaskapitulowała, udał się ze swoim oddziałem w rejon Kielc.1939 X 07 - Przybyła z Warszawy 46 Dywizja Piechoty Wehrmachtui rozlokowała się w Mińsku Mazowieckim oraz w Kałuszynie, Liwie i Stani-sławowie.1939 IX-XII - Początki ruchu konspiracyjnego na terenie Ośrodka.1939 XII 08 - Do Dębego Wielkiego przyjechał pociąg z uchodźcamiz Poznańskiego i Bydgoskiego. Uchodźców rozlokowano w miejscowościach naterenie gmin Stanisławów i Dębe Wielkie.1940 I - W Stanisławowie powstało tajne gimnazjum w domu StanisławaWitkowskiego, kierownika szkoły powszechnej w Stanisławowie. Kierownikiemtajnego nauczania był Mieczysław Ługowski.Tajne gimnazjum powstało również i w Dębem Wielkim1940 I-III - W ośrodku zdrowia w Stanisławowie zorganizowano kurs sani-tarny dla dziewcząt. Zajęcia prowadził dr Zygmunt Kwieciński.ZESZYT 1520071151940 II - Pierwszym komendantem ośrodka VI (ZWZ-AK) zostaje ppor.Marian Służewski „Rum".1940 V - W końcu maja Niemcy urządzili w Sta-nisławowie łapanką.1940 VII - W Stanisławowie na ścianach budyn-ków pojawiły plakaty o treści „Polska żyje i żyć bę-dzie".1941III-IV - W Pustelniku na strychu budynkuszkolnego uruchomiony został warsztat rusznikarski,w którym naprawiano i konserwowano broń.1942 III 30/31-Nieudany zrzut na placówkę„Błoto" w rejonie Tłuszcza. Zasobniki i skoczkówzrzucono na jadący pociąg i budynek plebanii. Skocz-kowie zgłosili się na punkt kontaktowy w Stanisła-wowie do Stanisława Boruckiego „Sztabor". CzęśćMarian Służewski „Rum"materiałów ze zrzutu i pieniądze zostały odzyskanea skoczkowie przewiezieni do Warszawy.1942 IX - W końcu września Niemcy przypędzili do Stanisławowa Żydówz Dobrego, do których dołączono Żydów ze Stanisławowa (ponad 400 osób).Wszystkich poprowadzono do Mińska Mazowieckiego, gdzie załadowano ich dowagonów. Pociągiem wywieziono ich do Treblinki, gdzie zostali spaleni w kre-matoriach.1942 X/XI - W październiku lub listopadzie na piaskowej górze za kirku-tem, między Stanisławowem a Retkowem miało miejsce scalenie różnych orga-nizacji konspiracyjnych z terenu Obwodu „Mewa". Organizacje te podporząd-kowały się Armii Krajowej. Przysięgę przyjął komendant Obwodu „Mewa" por.Ludwik Wolański „Lubicz".1942 XI - Nowym komendantem Ośrodka VI zostaje ppor. Wiktor Lesz-czyński „Ostoja".1943 III 16 - Oddział Armii Ludowej z Mińska Mazowieckiego rozbił wStanisławowie posterunek policji granatowej, spalił dokumenty urzędu gminne-go, zniszczył centralę telefoniczną.1943 II16/17- Zrzut lotniczy na placówkę „Lilia" w rejonie Kątów Goź-dziejewskich. Przyjęto czterech skoczków, sprzęt łączności oraz broń i pie-niądze.1943 III 19 - Niemcy urządzili obławę na gajówkę w Czarnej, w którejukrywali się Żydzi i żołnierze radzieccy. Na miejscu zginął Stanisław Rokicki,zamieszkały w gajówce wraz z przebywającymi tam pięcioma Żydami: TeresąPowązek i jej mężem, Heleną Szpinder z matką i Abramem Słomką. Niemcyzabrali gajowego Jana Gawrycha i żołnierza radzieckiego niejakiego Saszkę domiejscowości Ignaców.1162007ZESZYT 151943 III 30 - W miejscowości Ignaców Niemcy rozstrzelali gajowego JanaGawrycha i żołnierza radzieckiego Saszkę zatrzymanych wcześniej w gajówcew Czarnej.1943 IV 13 - Założono termity w miejscowości Dębe Wielkie do pociągujadącego na wschód z artylerią.1943 V 12 - Żandarmi niemieccy zastrzelili w Aleksandrówce BolesławaKsiążka, razem z przechowywanym u niego Żydem Idelem.1943 V 26/27- W nocy zerwano połączenie telekomunikacyjne przy stacjiDębe Wielkie.1943 V 31 - Akcja na Urzędy Gmin w Stanisławowie i Pustelniku. Znisz-czono dokumenty gminne.1943 VI - W końcu czerwca miała miejsce akcja na gorzelnię w Krubkach.Wysadzono w powietrze zbiornik spirytusu. Akcją dowodził ppor. Wiktor Lesz-czyński „Ostoja"1943 VII 01 - Od Ośrodka VI odłączono następujące miejscowości: Cisie,Żwirówka, Skruda (obecnie Halinów), Cechówka, Wielgolas. Przyłączone zo-stały do nowo powstałego Obwodu „Obroża" w powiecie warszawskim.1943 VIII 18 - Spowodowano zwarcia telefoniczne i telegraficzne na li-niach Dębe Wielkie-Mińsk Mazowiecki i Dębe Wielkie-Warszawa.1943 VIII - Akcja w majątku Rudzienko koło Dobrego. Drużyna pod do-wództwem Edwarda Wasilewskiego „Wichury" zniszczyła sprzęt omłotowy.1943 IX 16/17-Przyjęto dwóch cichociemnych na placówce zrzutowej „Ob-raz" w rejonie Porąb Leśnych.1943 IX/XI - Jesienią w gajówce w lesie krubskim miała miejsce odprawadowódców z Podokręgu Wschodniego. Na odprawę przybył komendant głównyAK Tadeusz Komorowski „Bór".1943 XI 01 - W Wielgolesie koło Dębego Wielkiego, w walce z bandytamiWiktor Leszczyński „Ostoja1Walenty Suda „Dąb", „Młot'ZESZYT 152007117został postrzelony komendant Ośrodka VI ppor. Wiktor Leszczyński „Ostoja".Rannym zajął się doktor Dużyński z Dębego Wielkiego. Niestety nie udało się gouratować. „Ostoja" zmarł wieczorem.1943 XI - Nowym komendantem Ośrodka VI zostaje ppor. Walenty Suda „Dąb".1943 X I 1 5 - W Dębem Wielkim, na plac przed kościołem Niemcy spędziliwszystkich mieszkańców. Wybrali młodych ludzi i wywieźli ich na roboty doNiemiec.1943 XII 09- Na torach kolejowych w Dębem Wielkim Niemiec nazywany„Krwawym Guciem"zastrzelił Aleksandra Bochińskiego, zbierającego rozsypa-ny węgiel.1944 II 09 - Akcja na wysłanników Arbeitsamtu z Mińska Mazowieckiego,którzy przyjechali do Stanisławowa, aby sporządzić listy ludzi, którzy mieli je-chać na roboty do Niemiec. Niemcy zostali zaalarmowani przypadkowym strza-łem ze strony atakujących. Zdążyli schronić się do piwnicy. Podczas strzelaninyzginął Stefan Żaczek „Bimber" z Pustelnika, a Stanisław Kopacz „Wilga" zostałranny.1944 II 15 - W gorzelni Krubki zabrano spirytus gorzelniany na dwóchsamochodach ciężarowych. Przetransportowany został do Warszawy. Akcją do-wodził Stanisław Maciejewski „Promień".1944 II 18 - We wsi Łęka koło Pustelnika odbył się sąd nad ZygmuntemŻółtkiem „Mors". Za zdradę, w wyniku której aresztowano ponad 60 mieszkań-ców Mińska Mazowieckiego i powiatu mińskiego dostał karę śmierci. Wyrokwykonano w pobliskim lesie krubskim.1944 II20 - Łapanka w Stanisławowie. Niemcy wywieźli na roboty do Nie-miec ponad 200 osób. 10 osób aresztowano i wywieziono na Pawiak.1944 III 08 - W nocy podczas przewożenia radiostacji w miejscowości Ła-dzyń stoczono walkę z żandarmerią niemiecką. Podczas walki ginie Jan Szarek„Karnot" dowódca ochrony radiostacji. Ranni zostają Józef Rozbicki „Buk"(po-strzał w płuco), Adam Ostrowski „Wilk"(ranny w rękę) i Helena Cudna „Jutrzen-ka"(postrzał w brodę).1944 III 09 - Nowym dowódcą ochrony radiostacji zostaje kpr.pch. Stani-sław Kopacz „Wilga" z Prądzewa koło Stanisławowa.1944 III - Wymierzono karę chłosty (25 batów) sołtysowi ze wsi Cisówkaza zbyt gorliwe wypełnianie poleceń niemieckich. Chłostę wykonali żołnierzez Oddziału Leśnego „Dęboroga".1944 III - Oddział Leśny „Dęboroga" przeprowadził akcję na niemieckiciągnik ze spirytusem koło Dębego Wielkiego.1944 III - W lesie w rejonie Górki-Dębe Wielkie ćwiczył strzelanie oddziałwarszawski AK z batalionu „Parasol".1944 IV 3/4 - Na placówce zrzutowej „Zegar" w rejonie wsi Olesinprzyjętodwóch skoczków, broń i amunicję.1182007ZESZYT 15 [ Pobierz całość w formacie PDF ]