Kto zajmuje się ochroną przyrody ...

Kto zajmuje się ochroną przyrody w Polsce, Szkoła Studia Prace

Kto zajmuje się ochroną przyrody w Polsce?

Prawo o ochronie przyrody stanowi Sejm i Senat. Minister Środowiska wykonuje ustawy oraz  wydaje rozporządzenia dotyczące ochrony przyrody i ochrony środowiska. Niektóre rozporządzenia, np. o powołaniu parku narodowego wydaje Rada Ministrów czyli rząd.

W Ministerstwie Środowiska szczególnie odpowiedzialny za sprawy ochrony przyrody jest Główny Konserwator Przyrody. W województwach kompetentną władzą jest wojewoda i pracujący w urzędzie wojewódzkim Wojewódzki Konserwator Przyrody.

Oprócz tego istnieją organy doradcze: Państwowa Rada Ochrony Przyrody (złożona z wybitnych naukowców i specjalistów) oraz wojewódzkie komisje ochrony przyrody. Na szczeblu gminnym o sprawach ochrony przyrody decydują: rada miasta i rada gminy a wykonują ją: prezydent miasta, burmistrz i wójt, prócz tego w urzędzie miasta i urzędzie gminy pracują wydziały (referaty) ochrony środowiska (mogą nazywać się różnie), podobne organy są również na szczeblu powiatowym.

Poza w/w organami państwowymi ochroną przyrody zajmują się organizacje pozarządowe, czyli stowarzyszenia obywateli, które nie są finansowane z budżetu państwa. Organizacji takich jest wiele.

Organizacje pozarządowe wyspecjalizowane w ochronie przyrody  prowadzą badania naukowe, opracowują plany i projekty, realizują praktyczne przedsięwzięcia polegające na ochronie konkretnych miejsc   lub gatunków, zakładają własne rezerwaty i popularyzują ochronę przyrody. Organizacje te dzięki samodzielnie zdobywanym funduszom, angażowaniu wybitnych specjalistów, doświadczeniu własnych działaczy     i aktywności członków mogą zrobić dla ochrony przyrody znacznie więcej (szybko i skutecznie) niż jakikolwiek organ administracji państwowej.      To one w demokratycznym państwie powinny zajmować się wykonywaniem większości zadań związanych z ochroną przyrody.

Ustawa o ochronie przyrody nadaje Głównemu Konseratorowi Przyrody status analogiczny jak Głównemu Geologowi Kraju. Oznacz to, że Minister Środowiska wykonuje zadania administracji rządowej w zakresie ochrony przyrody przy pomocy Głównego Konseratora Przyrody, będącego sekretarzem stanu lub podsekretarzem stanu w urzędzie obsługujacym tego ministra.

Głowny Konserwator Przyrody (podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska):

·                      bezpośrednio nadzoruje realizację zadań wynikających z następujących ustaw:

o                                             ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.),

o                                             ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. z 2007 r. Nr 36, poz. 233),

o                                             ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150), w zakresie ocen oddziaływania na środowisko oraz pozwoleń zintegrowanych;

·                      nadzoruje realizację zadań określonych w przepisach o ogrodach działkowych, w szczególności wynikających z ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. Nr 169, poz. 1419 oraz z 2006 r. Nr 220, poz. 1600);

·                      koordynuje proces organizowania i funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000;

·                      w imieniu Ministra współpracuje z wojewodami w zakresie działalności parków krajobrazowych;

·                      współpracuje merytorycznie z wojewódzkimi konserwatorami przyrody;
koordynuje uczestnictwo Ministra w procesie decyzyjnym Unii Europejskiej, poprzez monitorowanie procesu przygotowania instrukcji na posiedzenia organów pomocniczych Rady UE dla polskiego przedstawiciela oraz przygotowywanie udziału Ministra w posiedzeniach Rady UE do spraw Środowiska Naturalnego;

·                      nadzoruje sprawy związane ze współpracą ze związkami zawodowymi działającymi w resorcie;

·                      w imieniu Ministra prowadzi sprawy związane z wydawaniem zezwoleń na pozyskiwanie roślin i zwierząt objętych ochroną gatunkową oraz na czynności zabronione w stosunku do roślin i zwierząt objętych ochroną;

·                      koordynuje prace związane z Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich, a także innymi programami związanymi ze sferą rolnictwa, ochrony przyrody i bezpieczeństwa biologicznego;

·                      współpracuje z:

o                                             Państwową Radą Ochrony Przyrody,

o                                             Państwową Radą Ochrony Środowiska,

o                                             Komisją do spraw Organizmów Genetycznie Zmodyfikowanych,

o                                             Krajową Komisją do spraw Ocen Oddziaływania na Środowisko,

o                                             Radą do Spraw Autostrad;

o                                             prowadzi sprawy wynikające z nadzoru Ministra nad parkami narodowymi.

Do głównych uprawnień i zadań Głównego Konserwatora Przyrody nalezy zaliczyć:

W zakresie parków narodowych: 

Sprawy rozstrzygane przez w pierwszej instancji:

·                      zgoda na wykonywanie czynności nie ujętych w planie ochrony lub rocznych zadaniach ochronnych parku narodowego (w formie decyzji administracyjnej):

Sprawy rozstrzygane w drugiej instancji: 

·                      zażalenia na postanowienia dyrektora parku narodowego w sprawie uzgodnienia pozwolenia na budowę lub rozbudowę w parku narodowym 

·                      odwołanie od decyzji dyrektora parku narodowego w sprawie zezwolenia na zmianę sposobu wykorzystania gruntu (w formie decyzji administracyjnej): 

Inne:

·                      powoływanie i odwoływanie dyrektorów parków narodowych - obligatoryjna opinia Państwowej Rady Ochrony Przyrody,

·                      powoływanie i odwoływanie Dyrektora Krajowego Zarządu Parów Narodowych - obligatoryjna opinia Państwowej Rady Ochrony Przyrody. 
 

W zakresie Parków krajobrazowych

Sprawy rozstrzygane  w drugiej instancji: 

·                      zażalenia na postanowienia wojewody w sprawie uzgodnienia decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji realizującej cel publiczny w parku krajobrazowym Rezerwaty:

Sprawy rozstrzygane w drugiej instancji:

·                      zażalenia na postanowienia wojewody w sprawie uzgodnienia pozwolenia na budowę lub rozbudowę w rezerwacie,

·                      odwołanie od decyzji wojewody w sprawie zgody na wykonywanie czynności nie ujętych w planie ochrony lub rocznych zadaniach ochronnych rezerwatu,

·                      uzgodnienie zniesienia ochrony rezerwatowej - fakultatywna opinia Państwowej Rady Ochrony Przyrody. 
 

W zakresie Obszarów chronionego krajobrazu

Sprawy rozstrzygane w drugiej instancji:

·                      zażalenia na postanowienia wojewody w sprawie uzgodnienia decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji realizującej cel publiczny w obszarze chronionego krajobrazu,

·                      powoływanie i odwoływanie dyrektora parku krajobrazowego położonego na obszarze kilku województw. 

W zakresie ochrony gatunkowej

Sprawy rozstrzygane  w pierwszej instancji:

·                      zezwolenia na pozyskiwanie roślin i zwierząt chronionych oraz na wykonywanie innych czynności podlegających zakazom, nakazom lub ograniczeniom

·                      zezwolenia (wydawanie i cofanie) na przewożenie przez granicę okazów gatunków chronionych (CITES) 

·                      odstępstwa od zakazów wprowadzania obcych gatunków do środowiska (w formie decyzji administracyjnej uzgodnionej z ministrem właściwym do spraw rolnictwa), art. 3 ustawy o rybactwie śródlądowym

·                      zgoda na przeniesienie z ogrodu botanicznego, zoologicznego lub banku genów do stanu naturalnego roślin lub zwierząt gatunków zagrożonych wyginięciem

·                      wskazywanie podmiotu, któremu zostaną przekazane zajęte zwierzęta lub rośliny obcych gatunków

·                      odwołania od decyzji wojewody w sprawie zezwolenia na płoszenie, niepokojenie, fotografowanie, filmowanie, obserwację z odległości powodującej zaniepokojenie zwierząt, w tym w czasie snu zimowego lub w okresie rozrodu i wychowu młodych

·                      odwołania od decyzji wojewody w sprawie zezwolenia na preparowanie martwych, w tym znalezionych, zwierząt lub ich części 

·                      odwołania od decyzji wojewody w sprawie zezwolenia na przetrzymywanie spreparowanych zwierząt lub ich części  

·                      odwołania od decyzji wojewody w sprawie zezwolenia na pozyskiwanie zwierząt gatunków objętych ochroną częściową, ich części lub produktów pochodnych  i ustalających warunki  - odwołania od decyzji wojewody w sprawie zezwolenia na przebywanie ludzi w miejscach rozrodu i regularnego przebywania zwierząt gatunków chronionych

·                      odwołanie od decyzji wojewody wskazującej podmiot, któremu zostaną przekazane zajęte zwierzęta lub rośliny krajowych gatunków 

Inne:

Sprawy rozstrzygane w drugiej instancji:

·                      skargi na bezczynność wojewodów i dyrektorów parków narodowych.

Pozostałe: 

·                      powoływanie członków Państwowej Rady Ochrony Przyrody,

·                      powoływanie osób spoza Państwowej Rady Ochrony Przyrody  do komisji problemowych,

·                      uzgodnienie listy miejscowości, w których pobierana jest opłata lokalna ("taksa klimatyczna")

W zakresie postępowania z GMO

Sprawy rozstrzygane  w pierwszej instancji: 

·                      zezwolenia na przeprowadzanie badań i wydawanie opinii w zakresie GMO

·                      zgoda na zamknięte użycie GMO

·                      nakazanie użytkownikowi GMO podjęcia stosownych działań przy zmianie warunków zamkniętego użytkowania GMO

·                      zgoda na uwolnienie GMO do środowiska w celach innych niż wprowadzenie do obrotu.

PAŃSTWOWA RADA OCHRONY ŚRODOWISKA

Podstawa prawna działania:
art. 387 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. Nr 25, poz. 150 z 2008 roku  (z późn. zm.). 
Członków Państwowej Rady Ochrony Środowiska powołuje i odwołuje Minister Środowiska. 

Do zadań Państwowej Rady Ochrony Środowiska należy:

·         opiniowanie kierunków polityki w dziedzinie ochrony środowiska oraz polityki zrównoważonego rozwoju kraju,

·         przedstawianie propozycji działań zapewniających tworzenie warunków ochrony środowiska oraz poprawy jego stanu,

·         opiniowanie projektów aktów prawnych z zakresu szeroko pojętej ochrony środowiska,

·         opiniowanie dokumentów związanych z uczestnictwem Polski w Unii Europejskiej,

·         inicjowanie, analiza i opiniowanie programów naukowych i badawczo-rozwojowych z zakresu ekologii, ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju,

·         wyrażanie opinii w innych sprawach przedstawionych przez Ministra Środowiska,

·         współpraca z innymi organami doradczymi i opiniodawczymi Ministra Środowiska.

Skład osobowy Państwowej Rady Ochrony Środowiska w kadencji 2007-2012 (powołany decyzją Nr 14,Nr 16 i Nr 24 Ministra Środowiska z 2007 r. i decyzją Nr 3  i Nr  7 Ministra Środowiska z 2008 r.):

Przewodniczący: 
prof. dr hab. inż. Tomasz Winnicki 

Zastępcy Przewodniczącego: 
prof. dr hab. Piotr Paschalis-Jakubowicz
prof. dr hab. Maciej Sadowski  

Sekretarz Prezydium Rady: 
prof. dr hab. Jan Żelazo 

Członek Prezydium Rady: 
doc. dr inż. Edward Garścia 

Członkowie: 
prof. dr hab. Tadeusz Borys
prof. dr hab. Irena Duer 
prof. dr hab. inż. Leon Gradoń 
prof. dr hab. Maciej Gromadzki
prof. dr hab. inż. Ryszard Janikowski 
prof. dr hab. inż. Andrzej W. Jasiński
prof. dr hab. Mariusz-Orion Jędrysek 
dr Andrzej Kassenberg
dr Janusz Kompała
prof. dr hab. inż. Andrzej Leśniak
prof. dr hab. inż. Andrzej Ksawery Leśniak 
dr inż. Bolesław Maksymowicz
prof. dr hab. Lucjan Pawłowski 
prof. dr hab. Bazyli Poskrobko
dr Janusz Radziejowski
dr hab. Maciej Rudnicki
prof. Andrzej Sokołowski
doc. Dr hab. Jerzy Solon
doc. dr Jerzy Sommer 
Joanna Szczepańska
dr Andrzej Szweda-Lewandowski
dr inż. Konrad Tomaszewski
mgr inż. Aleksander Warchałowski
prof. dr hab. Bronisław W. Wołoszyn
prof. dr hab. Tadeusz Żarski

W ramach Państwowej Rady Ochrony Środowiska działają następujące grupy  robocze:

Bioróżnorodność (BR) 
Przewodniczący - prof. dr hab. Piotr Paschalis-Jakubowicz

Edukacja dla Zrównoważonego Rozwoju (ED)
Przewodniczący - prof. dr hab. Tadeusz Borys

Energia i środowisko (EŚ)
Przewodniczący - prof. dr hab. Maciej Sadowski

Gospodarka wodna (GW)
Przewodniczący - prof. dr hab. Lucjan Pawłowski

Rolnictwo a środowisko (RŚ)
Przewodnicząca - prof. dr hab. Irena Duer

Zarządzanie środowiskiem (ZŚ) 
Przewodniczący - prof. dr hab. Bazyli Poskrobko

Zrównoważony rozwój (ZR) 
Przewodniczący - prof. dr hab. inż. Ryszard Janikowski

 

...