Kuchnia Kryszny - indyjskie potrawy wegetariańskie - Adiraja Dąsa, Kulinaria 1
[ Pobierz całość w formacie PDF ]KUCHNIA KRYSZNYindyjskie potrawywegetaria�skieAdiraja d�saTHEBHAKTIYEDANTABOOK TRUSTThe Hare Krishna Book of Yegetarian Cooking (Polish)Czytelnik�w zainteresowanych tematem tej ksi��ki zapraszamydo korespondencji lub odwiedzenia naszych �wi�ty�:�wi�tynia Mi�dzynarodowegoTowarzystwa �wiadomo�ci KrysznyMysiad�o k. Warszawy, ul. Zakr�t 1105-500 Piasecznotel. i fax (22) 756 27 11(adres do korespondencji:02-770 Warszawa 130, skr. poczt. 257)�wi�tynia Mi�dzynarodowegoTowarzystwa �wiadomo�ci Kryszny80-125 Gda�sk, ul. Cedrowa 5tel. (58) 32 96 65�wi�tynia Mi�dzynarodowegoTowarzystwa �wiadomo�ci Kryszny51-317 Wroc�aw, ul. Bierutowska 23tel. i fax (71) 25 09 81(adres do korespondencji:50-900 Wroc�aw 2, skr. poczt. 858)�wi�tynia Mi�dzynarodowegoTowarzystwa �wiadomo�ci KrysznyCzarn�w 21, 58-424 Pisarzowicegm. Kamienna G�ra, woj. jeleniog�rskietel. (8745) 18 92 lub 18 93�wi�tyni� Mi�dzynarodowegoTowarzystwa �wiadomo�ci Kryszny30-686 Krak�w-Piaski Wielkieul. Podedworze 23atel. i fax (12) 58 82 83E-mail: hkpl@com.bbt.sehttp://www.algonet.se/~krishnaList� wybranych �wi�ty� Mi�dzynarodowego Towarzystwa�wiadomo�ci Kryszny za granic� zamieszczamy na ko�cu ksi��ki.Copyriflht Cl 993, The Bhaktivedanta Book Trust Int'1Wszelkie prawa zastrze�oneISBN 91-7149-184-8Ksi��k� t� dedykuj� memu. mistrzowi duchowemu,�rl �rlmad A.C. Bhaktiuedancie Swamiemu Prabhupadzle,kt�ry po�wi�ci� swe �ycie propagowaniu kulturywedyjskiej na catym �wiecie.Spis tre�ci........................................................... 9Wprowadzenie .................................................. 11Yeyetarianizm jako �rodek do wy�szego celu ............... 17|wlqtynia Kryszny w twoim domu ............................ 35^yetarianizm a ruch Hare Kryszna .......................... 41lauka zdrowego jedzenia ..................................... 47�rz�t kuchenny ............................................... 53pozycje menu .............................................. 55Byjski spos�b przygotowywania i podawania posi�ku ..... 59Ipisy .................................:....................... 63oprawy i zio�a ............................................... 65dukty mleczne .............................................. 77l .............................................................. 87ile l zupy ...................................................... 105iczywo ....................................................... 125Warzywa ........................................................ 143|wskaski ....................................................... 179�rtneje i raity ................................................. 205S�odycze ....................................................... 221Napoje .......................................................... 251ANEKS^l.iwnik .......................................................... 267Przedmowaw.f e wst�pie do ksi��ki kucharskiej zawieraj�cej przepisy na po-tinwy wegetaria�skie nie spos�b pomin�� idei samego wegetaria-nl/.mu. Dlatego te� chcia�bym podzieli� si� moimi osobistymi reflek-�|nmi na ten w�a�nie temat.Uwa�am, �e wegetarianizm jest jedynym rozwi�zaniem, przynaj-mniej dla naszej strefy klimatycznej. Ma ogromne znaczenie z punk-tu widzenia ekonomii. Pomy�lmy: najpierw wytwarza si� po�ywienie(iiAlinne, potem przeznacza je na pasz� dla zwierz�t hodowanych nami�so, mi�so z kolei zjadaj� ludzie. W por�wnaniu z produkcj� �y-wno�ci wegetaria�skiej jest to proces podw�jnie kosztowny. Nast�-pnn sprawa to nasze zdrowie. Wp�yw diety mi�snej na rozw�j cho-r�b takich jak mia�d�yca, nowotwory czy schorzenia serca jest ju�d�isiaj faktem oczywistym. Ale w spo�ecze�stwie nadal funkcjonujeWicie mit�w na temat konieczno�ci jedzenia mi�sa. Powszechne jestmniemanie, �e cz�owiek pracuj�cy przede wszystkim fizycznie�my-H�I tu na przyk�ad o g�rnikach czy hutnikach�nie mo�e zrezygno-Wcu'' z mi�sa, gdy� zabrak�oby mu si�y. Tymczasem sprawy maj� si�E| i�adnie na odwr�t. Przyczyn� takich pogl�d�w jest si�a przyzwy-| Jenia i tradycja. Mi�so jest jak u�ywka. Gdyby ka�dy mi�so�ercal tanowi� si� nad swoim samopoczuciem fizycznym i psychicznympi> kilkukrotnym zjedzeniu mi�sa w ci�gu dnia, mo�e zrozumia�by,w < iym tkwi sedno problemu. Kawa�ek mi�sa zalega w przewodziel "'karmowym do 80 godzin. Wyobra�my sobie kogo�, kto je mi�-111 na �niadanie, obiad i kolacj�. Taki cz�owiek jest nieustannie za-truwany mi�sem rozk�adaj�cym si� w jego przewodzie pokarmowym.Oryanizm oczywi�cie broni si� przed skutkami zatrucia, ale jego mo-tllwo�ci s� ograniczone. Do�wiadczy�em tego na sobie... Od dzie-il^clu lat nie jem typowo polskich da�, jak cho�by schabowego zPRZEDMOWA 9kapust� lub ziemniakami, i wychodzi mi to na dobre. Kiedy�, gdybawi�em si� w stolark�, czy gdy przenosi�em jakie� ci�kie sprz�ty,odczuwa�em du�e zm�czenie. Teraz jest inaczej, po prostu nabra�emsi�. Dieta mi�sna ma wp�yw na psychik�. Ludzie, kt�rzy jedz� mi�-so, s� pe�ni stres�w, agresji, niepokoju... Osobi�cie nigdy nie by�emagresywnym cz�owiekiem, ale odk�d przeszed�em na diet� wegeta-ria�sk�, jestem jeszcze bardziej spokojny. Co wi�cej, mam to uczucielekko�ci... Pracuj� nieustannie g�ow� i stwierdzam, �e pami�� mamlepsz� ni� dwadzie�cia lat temu. O czym� to �wiadczy.I wreszcie problem starzenia si�. Wiele os�b m�wi mi, �e si� niezmieniam. Tak oczywi�cie nie jest, cho� na pewno spowolni�em tennieuchronny proces dzi�ki diecie bezmi�snej.Opr�cz aspekt�w zdrowotnych istotna jest strona moralna. Za-bijanie zwierz�t jest ca�kowicie sprzeczne z szeroko poj�tym huma-nizmem. Mi�o�� bli�niego kojarzy mi si� z mi�osierdziem okazywanymka�demu stworzeniu. Co mnie sk�oni�o do zmiany sposobu od�y-wiania? Mi�dzy innymi i te przemy�lenia.Ale �eby zrezygnowa� z mi�sa, trzeba mie� co� lepszego w za-mian. Dlatego ceni� sobie potrawy indyjskiej kuchni wegetaria�skiej.S� wspania�e. Kuchnia ta stwarza olbrzymie mo�liwo�ci stosowaniaprzypraw, kt�re nie t�umi� smaku warzyw, a raczej go podkre�laj�.Przepisy zamieszczone w tej ksi��ce s� proste i umo�liwiaj� uzyska-nie bardzo bogatego zestawu smak�w. To bogactwo smak�w nie jestjednak wy��cznie efektem u�ytych sk�adnik�w. Wegetarianizm niesiebowiem w sobie pierwiastek Dobra i to ceni� w nim najbardziej.10 PRZEDMOWACzes�aw Niemenczerwiec 1993 rokuWarszawaWprowadzeniec<elem tej praktycznej ksi��ki kucharskiej jest pomoc Czytelnikowiw przygotowaniu autentycznych potraw indyjskich i zaznajomienieQo z tradycj�, z kt�rej wywodzi si� znakomita, wegetaria�ska kuch-nia Indii. Kuchnia Kryszny obja�nia nie tylko techniki gotowania sto-�owane w wedyjskiej, czyli klasycznej wegetaria�skiej kuchni Indii,lecz r�wnie� wedyjsk� sztuk� jedzenia w spos�b, kt�ry od�ywia za-r�wno cia�o i umys�, jak i dusz�.Pierwsze cztery rozdzia�y omawiaj� niekt�re zagadnienia filozofiiWedyjskiej oraz sam wegetarianizm i popieraj�ce go fakty naukowe,l tak�e przemawiaj�ce za nim argumenty z dziedziny religii i etyki.Trzy kolejne rozdzia�y dotycz� samego posi�ku. Zawieraj� infor-macj� o pomocnym w gotowaniu sprz�cie kuchennym, daniach, kt�-fa mo�na ze sob� ��czy�, i o wszystkim, co nale�y wiedzie� na tematprzygotowywania, serwowania i spo�ywania posi�ku indyjskiego.Nast�pnie zamieszczamy 130 sprawdzonych przepis�w. Chocia�J��t to jedynie znikoma liczba spo�r�d tysi�cy mo�liwo�ci oferowa-nych przez kulinarn� tradycj� wedyjsk�, przepisy te�wybrane zeWifli�du na ich r�norodno�� i �atwo�� przygotowania�daj� pewne(loj�cie o bogactwie kuchni wedyjskiej. Dostarczyli ich najlepsi ku-f tiarze z ruchu Hare Kryszna. Niekt�rzy z nich doskonalili swe umie-j�tno�ci kulinarne pod okiem samego �rila Prabhupady.Aby w pe�ni doceni� kuchni� wedyjsk�, musimy zrozumie� j�w kontek�cie ca�ej kultury wedyjskiej. S�owo wedyjski pochodzi odSBimkryckiego s�owa weda, co znaczy �wiedza absolutna". Staro-lylin- pisma �wi�te Indii zapisane w sanskrycie znane s� jako pismaWeilyjskie, czyli Wedy, poniewa� przekazuj� wiedz� o Absolucie. Na(yi li pismach opiera si� kultura staro�ytnych Indii i nawet w dzisiej-si yi h czasach wielu ludzi nadal �yje zgodnie z zasadami tej kultury.WPROWADZENIE 11Wedy m�wi�, �e przeznaczeniem istoty ludzkiej jest zrealizowanieswej prawdziwej to�samo�ci jako wiecznego s�ugi Boga. Pocz�tkiemtej realizacji jest zrozumienie, �e nie jeste�my tymczasowym cia�emmaterialnym, lecz wieczn� dusz�, kt�ra przebywa wewn�trz cia�a.B��dnie uwa�amy si� za istoty materialne i to jest przyczyn� naszegocierpienia, chocia� z natury jeste�my wieczni, pe�ni wiedzy i szcz�-cia. Proces o�ywiania naszej oryginalnej, radosnej �wiadomo�ci i bu-dzenia u�pionej mi�o�ci do Boga zwany jest bhakti-yog�, czyli �wia-domo�ci� Kryszny.Imi� Kryszna ma szczeg�lne znaczenie. Chocia� istnieje jedenB�g, ludzie zw� Go r�nymi imionami i ka�de z tych imion opisu-je jeden z aspekt�w Jego osobowo�ci. Ale Wedy podaj� jedno imi�,kt�re okre�la sum� Jego cech. Tym zawieraj�cym w sobie wszystkoimieniem jest Kryszna, co znaczy �wszechatrakcyjny".Wedy s� skarbnic� wiedzy o Krysznie i naszym wiecznym z Nimzwi�zku. R�ni� si� od innych pism �wi�tych tym, �e szczeg�owoopisuj� osobowo�� i cechy Boga, aby rozbudzi� nasz� mi�o�� doNiego. M�wi� te� o tym, jakimi sposobami mo�emy wyra�a� t� mi-�o�� we wszystkim, co robimy. Taki jest dar Indii dla �wiata�kul-tura, kt�ra ��czy wszystkie dziedziny ludzkiej dzia�alno�ci z duchow�doskona�o�ci�, tak cz�sto uwa�an� za wy��czn� w�asno�� medytuj�-cych pustelnik�w. W kulturze wedyjskiej �wiadomo�� Kryszny prze-nika ka�dy aspekt �ycia � nie tylko muzyk�, architektur� czy litera-tur�, lecz r�wnie� gotowani... [ Pobierz całość w formacie PDF ]